Embryo / Kuran ve
Galen
( Bu sayfadaki yazı
ve belgelerin yayımlanması henüz tamamlanmamıştır. Embryo konusundaki
ilk çalışmalar geçici olarak konmuştur. )
Birçok İslami, embryo hakkında ilk bilgilerin Kuran’da
yazıldığını iddia eder. Kuran’da embryo konusunun geçtiği doğrudur,
ancak embryo Kuran’da nekadar doğru anlatılmıştır ve bu konunun ilk
olarak Kuran’da geçtiği ne kadar doğrudur, Kuran’ın yazılışından asırlar
once yaşamış bilginlerin tarihteki
eserlerine baktığımız zaman görmek
mümkündür.
Önce embryo ile ilgili Kuran ayetlerine bakalım.
3 Ali İmran / 6 Rahimlerde
sizi dilediği gibi şekillendiren O'dur. O'ndan başka ilâh yoktur. O mutlak güç
ve hikmet sahibidir.
16 Nahl / 4. O, insanı bir damla sudan yarattı.
Fakat bakarsın ki (insan) Rabbine apaçık bir hasım oluvermiştir.
22:5. Ey insanlar! Eğer yeniden dirilmekten şüphede
iseniz, şunu bilin ki, biz sizi topraktan, sonra nutfeden, sonra alakadan (aşılanmış
yumurtadan), sonra uzuvları (önce) belirsiz, (sonra) belirlenmiş canlı et
parçasından (uzuvları zamanla oluşan ceninden) yarattık ki size
(kudretimizi) gösterelim. Ve dilediğimizi, belirlenmiş bir süreye kadar
rahimlerde bekletiriz; sonra sizi bir bebek olarak dışarı çıkarırız.
Sonra güçlü çağınıza ulaşmanız için (sizi büyütürüz). İçinizden
kimi vefat eder; yine içinizden kimi de ömrün en verimsiz çağına kadar götürülür;
ta ki bilen bir kimse olduktan sonra bir şey bilmez hale gelsin. Sen, yeryüzünü
de kupkuru ve ölü bir halde görürsün; fakat biz, üzerine yağmur indirdiğimizde
o, kıpırdanır, kabarır ve her çeşitten (veya çiftten) iç açıcı
bitkiler verir.
23 Müminun / 13
Sonra onu sağlam bir karargâhta nutfe haline getirdik.
23 Müminun / 14. Sonra
nutfeyi alaka (aşılanmış yumurta) yaptık. Peşinden, alakayı, bir parçacık
et haline soktuk; bu bir parçacık eti kemiklere (iskelete) çevirdik; bu
kemikleri etle kapladık. Sonra onu başka bir yaratışla insan haline
getirdik. Yapıp yaratanların en güzeli olan Allah pek yücedir.
32 Secde
8. Sonra onun zürryetini, dayanıksız bir suyun özünden üretmiştir.
9. Sonra onu tamamlayıp
şekillendirmiş, ona kendi ruhundan üflemiştir. Ve sizin için kulaklar, gözler,
kalpler yaratmıştır. Ne kadar az şükrediyorsunuz!
39:6 Allah sizi bir tek nefisten (Âdem'den) yarattı, sonra ondan da eşini yarattı. Sizin için hayvanlardan sekiz eş meydana getirdi. Sizi de annelerinizin karınlarında üç katlı karanlık içinde çeşitli safhalardan geçirerek yaratıyor. İşte bu yaratıcı, Rabbiniz Allah'tır. Mülk O'nundur. O'ndan başka tanrı yoktur. Öyleyken nasıl oluyor da (O'na kulluktan) çevriliyorsunuz?
35:11 Allah sizi (önce) topraktan, sonra meniden yarattı. Sonra sizi çiftler (erkek-dişi) kıldı. O'nun bilgisi olmadan hiç bir dişi ne gebe kalır ne de doğurur. Bir canlıya ömür verilmesi de, onun ömründen azaltılması da mutlaka bir kitaptadır. Şüphesiz bunlar, Allah'a kolaydır.
40:67 Sizi topraktan,
sonra meniden, sonra alakadan (aşılanmış yumurtadan) yaratan sonra bebek
olarak çıkaran, sonra sizi güçlü kuvvetli bir çağa erişmeniz, sonra da
ihtiyarlamanız -ki içinizden daha önce vefat edenler de vardır- ve belli bir
vakte ulaşmanız için sizi yaşatan O'dur. Umulur ki düşünürsünüz.
53:45. Şurası muhakkak
ki erkek ve dişiden ibaret olan iki çifti O yarattı.
46. (Rahime) atıldığı
zaman nutfeden.
75:36. İnsan, kendisinin
başıboş bırakılacağını mı sanır!
37. O, (döl yatağına)
akıtılan meninin içinden bir nutfe (sperm) değil miydi?
38. Sonra bu, alaka (aşılanmış
yumurta) olmuş, derken Allah onu (insan biçiminde) yaratıp şekillendirmişti.
39. Ondan da iki eşi,
yani erkek ve dişiyi var etmişti.
40. Peki (bunları yapan)
Allah'ın, ölüleri tekrar diriltmeye gücü yetmez mi?
76:2. Gerçek şu ki, biz
insanı katışık bir nutfeden (erkek ve kadının dölünden) yarattık; onu
imtihan edelim diye, kendisini işitir ve görür kıldık.
77:20. (Ey insanlar!) Biz
sizi dayanıksız bir sudan yaratmadık mı?
21. İşte o suyu, sağlam
bir yere yerleştirdik.
22. Belli bir süreye
kadar.
80:19. Bir nutfeden
(spermadan) yarattı da ona şekil verdi.
96 Alak / 2. O, insanı bir aşılanmış yumurtadan yarattı.
Bütün bu ayetlerin Kuran'da yazılışından asırlar önce,
ünlü Yunan bilgini Galen, embryo üzerine çalışmalar yapmıştır. Ayrıca
Aristo'nun o zamanlar Anatomy ve Embryo üzerinde yaptığı çalışma ve düşünceleri
bilimsel düşünceyi gelecek 2000 yıl boyunca etkilemiştir. Konu ile ilgili
olarak bakınız, History of Medicine
Şimdi biraz
Galen'in kim olduğuna bakalım..
M.S. 129 yılında Bergama’da doğduğu bilinmektedir.
Yani Muhammed’in doğumundan 441 yıl once.
Babası, Iulius Nikon, bazı kaynaklarda matematikçi olarak
geçmekle beraber, zengin bir mimar olarak bilinir. Babasının zengin olması dolayısı ile
Galen iyi bir eğitim alma imkanını bulmuştur.
Galen 17 yaşlarında iken, babası Iulius Nikon rüyasında Eski Yunan’da
Tıp Tanrısı olarak bilinen Asklepios’u görür. Asklepios, Iulius Nikon’a
oğlunun tıp alanında büyük bir adam olacağını söyler.
Iulius Nikon, gördüğü rüyaya dayanarak oğlunu iyi bir eğitim alması
için Bergama’da tıp alanında tanınmış isimlerden Satyros, Aiphikianos ve
Stratonikos’un yanına verir. Galen daha sonra 149 yıllarında bugünkü İzmir’in
yerinde kurulu bir şehir olan Smyrna’da Hippokrat’ın ardıllarından olan
Quintus’un öğrencisi Pelops’un derslerini takip eder. Oradan’da, gene
Quintus’un bir başka öğrencisi olan Numisianos’u derslerini takip etmek için
Yunanistan’da Korinth’e geçer. Bu arada,
Numisianos’un Alexandria’ya gitmiş olduğunu öğrenir. Galen,
Alaxandria’ya doğru yola çıkarsa da, Numisianos, Galen oraya gelmeden önce
M.S. 151 yılında ölür.
Galen
Alexandria’da Herakleianos ve Iulianos’un derslerine girer,bir yandan
anatomi ve cerrahlık konularındaki bilgisini arttırırken, diğer bir yandan
gezilere çıkarak tıpta kullanılan bitkileri araştırır.
M.S. 157 yılında Bergama’ya geri dönerek burada başarılı bir tıp
doktoru olarak ünlenir. Bir süre Bergama’daki çalışmalarını sürdürdükten
sonra, 162 yılında Roma’ya gider ve burada da kısa sürede tanınır.
Galen’in
en önemli çalışmalarından biri, kendisinden 400 sene öncesinden beri hava
taşıdığına inanılan atardamarların hava değil, kan taşıdığını kanıtlamasıydı.
Ancak, bu çalışmalarının yanında, böbreklerin ve idrar borularının nasıl
çalıştıklarını denetlemiştir.
Muhammed, zamanında bilimsel olabilecek nitelikteki kulaktan dolma bilgileri Kuran'a koyarak, sanki Allah'tan kendisine gelmiş bir bilgi gibi İslam'a mal etmeye çalışırken, kendisinden 400 yıl önce, Galen diğer bir çok konuda olduğu gibi embryo üzerine de çalışmalar yapmaktaydı. Aşağıda resimleri görülen Galen'in zamanında vajina üzerine yaptığı çalışmalarda kullandığı vaginal speculum'dur.. Diğer resim de bağırsak üzerine yapılan çalışmalarda kullanılan rectal speculum'dır. En altta görülen, cerrahi çalışmalarda kullanılan makaslardır.
VAGINAL SPECULUM Greek: dioptra Latin: speculum magnum matricis (Image is the property of |
RECTAL SPECULUM Greek: hedrodiastoleus (Image is the property of
|
SURGICAL SCISSORS Greek: psalis Latin: forfex (Image is the property of |
9. Yüzyılda, Arap bilginleri, Mutezile’nin devlet dini olarak kabul
edildiği zamanlarda, Eski Yunan el yazmalarını Arapçaya çevirmişlerdir.
Gene bu bilginlerden hekim Huneyn bin İshak, Galen’in 129 eserinin Yunanca ve
Süryanice’den Arapça’ya çevrilmesinde önemli bir rol oynamıştır. Daha
sonra Arap hekimlerin bu çevirilere eklenen açıklamaları Latince’ye çevrilmiştir.
Eski Yunan bilimini, bir ölçüde Avrupalı bilim adamlarına tanıtan bu çeviriler
olmuştur. İslami zihniyetlerinin, Avrupa bilimi İslam’dan öğrendi dediği
aslında budur. Gerçekte Arap
bilim adamları, Yunan biliminin Avrupa’ya gitmesinde sadece bir köprü
vazifesi oluşturmuşlardır. Bu oluşum da, Arapların gerçek İslam’dan
uzaklaştığı halife Harun ve Memun zamanında, Mutezile’nin devlet dini
olarak kabul edildiği 8. ve 9. yüzyıllarda olmuştur.
İnsan Anatomisi üzerine bir çok çalışma yapan Galen, embryo konusunda da çalışmalar yapmış ve bu konu üzerindeki detaylı bulgularını Kuran’ı yazılışından asırlar önce, On The Natural Faculties adlı eserinde toplamıştı. Embryo konusunun dünyada ilk olarak Kuran'da geçtiği iddiasından vazgeçemeyen şartlanmış İslami zihniyetlerin bir türlü kabul etmek istemedikleri bu çalışmaların Yunanca asılları ile verilen örnekleri aşağıdadır.
Galen'in bu bilimsel çalışmaları karşılığında, Muhammed'in embryo ile ilgili olarak duydukları kadarı ile Kuran'a koyabildiği ayetlerden biri de Tarık suresindeki ayetlerdir.
86 Tarık
5. İnsan neden yaratıldığına bir
baksın!
6. Atılan bir sudan yaratıldı.
7. (O su) sırt ile göğüs kafesi arasından çıkar.